شناسایی و دسته‌بندی ریسک‌های طرح‌های کلان فناوری اطلاعات

در محیط­های متلاطم که سازمانها با تهدیداتی برای بقاء و عملکرد موفق مواجهند، رویکرد­های مبتنی بر مدیریت ریسک می­تواند در بسیاری موارد اثربخش باشد. در آمریکا بسیاری از پروژه­‌ها و طرح‌‌های فناوری اطلاعات به دلایل تغییر در اهداف، انحراف از هزینه­‌های پیش‌بینی­شده، تاخیر در زمان تحویل و پیچیدگی این پروژه­ها و طرح­ها مجددا برنامه­ریزی و یا با شکست مواجه شده‌اند. در ایران نیزچندین طرح کلان فناوری اطلاعات از جمله طرح سامانه نظارت الکترونیک (سنا)، طرح جامع امور مالیاتی کشور، طرح توسعه گمرک نوین و طرح کارت هوشمند ملی در حال پیاده سازی می­باشد، برای هر یک از این طرح­ها میلیاردها تومان هزینه شده است که هنوز غالب این طرح­ها در حال تکمیل می­باشند. علی­رغم طرح مباحث متعددی در خصوص مدیریت پروژه و مدیریت ریسک هیچکدام به بررسی مدیریت ریسک به عنوان یکی از عوامل حیاتی دخیل در نتایج و عملکرد طرح­های کلان فناوری اطلاعات نپرداخته است. در این تحقیق ابتدا با بررسی ادبیات در زمینه ریسک‌های پروژه‌های فناوری اطلاعات, ریسک‌های عمومی طرح‌های کلان , تفاوت‌های مدیریت طرح و پروژه و استفاده از روش متاسنتز و در نظر گرفتن شباهتهای ظاهری و محتوایی , 48 ریسک در حوزه طرح‌های کلان فناوری اطلاعات شناسایی گردید. سپس با استفاده از نظرات خبرگان این ریسک‌ها اعتبار سنجی شد و پس از آن با روش فریدمن مشخص گردید که اولویت عوامل متفاوت است. شاخص‌های شناسایی شده در شش حوزه اصلی براساس تقسیم بندی موسسه مدیریت پروژه دسته بندی گردیدو در انتها براساس روش تحلیل سلسله مراتبی مشخص گردید که ریسک‌های منافع, محیط , طرح, عملیاتی, پروژه و پورتفلیو در اولویت‌های اول تا ششم قرار دارند .